Znak towarowy i jego podstawowa funkcja
Jeśli zależy ci na skutecznej ochronie własnej marki, to najlepszym rozwiązaniem będzie rejestracja znaku towarowego. Znak towarowy to każde oznaczenie, które pozwala na odróżnienie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów lub usług konkurencji.
Firmy najczęściej zgłaszają do rejestracji:
nazwę (znak słowny np. ORLEN) oraz
logo (znak słowno-graficzny np. LECH)
rysunek/ sygnet (znak graficzny np. rysunek sowy).
To nie prawda, że każde logo i nazwa to znak towarowy. Znak towarowy jest silnie związany z biznesem - służy on zarabianiu. Jeżeli jakieś logo lub nazwa nie jest do tego wykorzystywana to takich oznaczeń zastrzec się po prostu nie da.
Zobacz również:
Co lepiej zastrzec - nazwę czy logo?
O tym musisz zadecydować ty sam, biorąc pod uwagę własne potrzeby. Zarówno znak słowno-graficzny jak i znak słowny mają swoje zalety i wady i każdy z nich sprawdzi się w innym przypadku. Jeśli masz wątpliwości to rzecznik patentowy może ci pomóc w wyborze odpowiedniej dla ciebie formy.
Znak towarowy słowny - plusy i minusy
Już sama nazwa tej formy znaków towarowych wskazuje z czym mamy do czynienia. Znak słowny obejmuje ochroną brzmienie twojej nazwy, czyli część fonetyczną marki. By uniknąć naruszeń cudzych praw twoja nazwa powinna odróżniać się od już istniejących na tyle aby nie wprowadzać nikogo w błąd.
Wymienić można dwa duże plusy znaku słownego. Jeśli posiadasz zarejestrowany znak słowny, a ktoś inny posługuje się nazwą podobną do twojej to możesz zmusić go do zaprzestania korzystania z tej nazwy. Taka osoba nie będzie mogła zasłonić się inną szatą graficzną. Drugim plusem takiej formy jest brak konieczności ponownej rejestracji znaku towarowego przy zmianie grafiki. Twój znak nadal będzie posiadał ochronę prawną.
Forma słowna ma także swoje minusy. Dużo trudniejsza jest rejestracja takiego oznaczenia. Jeśli nazwa zostanie przez urząd uznana za opisową to nie będzie mogła być zarejestrowana. Znak słowny nie sprawdzi się także w sytuacji, gdy ktoś skopiował twoją szatę graficzną ale korzysta z innej nazwy.
Znak towarowy słowno-graficzny - plusy i minusy
Cechą tej formy znaku towarowego jest to, że chroni ona nazwę w określonej szacie graficznej. Najważniejszy jest więc aspekt wizualny.
Plusem znaku słowno-graficznego jest możliwość zakazania konkurentom wykorzystywania oznaczeń podobnych i chodzi tutaj zarówno o brzmienie nazwy jak i o szatę graficzną. Rejestracja znaku towarowego w takiej formie jest też łatwiejsza, niż rejestracja znaku słownego. Możliwa staje się rejestracja nazwy opisowej, gdyż głównym elementem odróżniającym jest tutaj grafika.
Dużym minusem znaku słowno-graficznego jest konieczność ponownej rejestracji znaku przy każdej zmianie grafiki w celu zachowania ochrony. Mogą również pojawić się kłopoty z egzekwowaniem swoich praw w sytuacji innych znaków o jedynie podobnym brzmieniu.
Czy rejestrując logo zabezpieczę nazwę firmy?
Wspomniałem już na początku, że na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Ważną dla ciebie informacją jest to, że nazwa zawarta w logo nie jest chroniona jeśli nie posiada zdolności odróżniającej. Pokażę ci więc trzy typy nazw, które nie są chronione.
Nie da się zastrzec nazwy opisowej
Nazwa opisowa to taka, która określa w sposób dokładny rodzaj sprzedawanych produktów lub oferowanych usług. Rejestracja takiego znaku jest możliwa tylko wtedy, kiedy posiada on wyróżniającą się szatę graficzną. Tylko że wtedy chroniona jest właśnie ta grafika, a nie nazwa.
Wyjaśnię to dokładnie na przykładzie. Pan Michał ma sklep internetowy tanie.smartfony.pl. Stworzył on własne logo, które później zarejestrował jako znak towarowy w Urzędzie Patentowym. Po pewnym czasie na rynku pojawiła się konkurencja w postaci sklepu tanie-smartfony.pl. Szybko okazało się, że Pan Michał nie ma możliwości zakazania tej firmie korzystania z tej nazwy. Wszystko dlatego, że prawo w tym przypadku chroni grafikę, a nie nazwę.
Zapamiętaj więc - w przypadku nazw opisowych elementem odróżniającym twój znak jest grafika i to ona jest chroniona. Dlatego właśnie wiele dużych firm unika nazw opisowych. Dużo pewniejsze jest postawienie na nazwy oryginalne, zwiększa się tym samym szansa na otrzymanie pozytywnej decyzji, a poza logo ochronę otrzymuje także nazwa.
Nie da się zastrzec nazwy rodzajowej
Czym jest nazwa rodzajowa? To taka nazwa, którą dawniej można było określić jako oryginalną i fantazyjną, jednak z biegiem czasu i wzrostem popularności przestała kojarzyć się z konkretną firmą, a zamiast tego kojarzy się z konkretnym produktem lub usługą.
Co za tym idzie, nazwy rodzajowe nie mogą być wykorzystywane do odróżniania produktów i usług na rynku i nie są one rejestrowane. Najlepszym przykładem nazwy rodzajowej będą cukierki Krówki. Nikt już nie kojarzy tego słowa z firmą, lecz z produktem.
Takiej degeneracji znaku towarowego może kiedyś ulec każdy obecnie wykorzystywany znak towarowy, który osiągnął gigantyczną popularność. Przykładowo toczy się spór o unieważnienie znaku PACZKOMAT. Pojawia się tutaj pytanie czy jest to fantazyjna nazwa niczym SNICKERS dla batoników czy bliżej jest to już rodzaj maszyn do wydawania paczek.
Nie da się zastrzec nazwy niedystynktywnej
Nazwa niedystynktywna nie posiada zdolności odróżniającej choć nie zalicza się ona jednak do nazw opisowych. Weźmy za przykład nazwę Hotel Premium. Widząc ją od razu wiadomo o co chodzi, jaki rodzaj usług jest oferowany. Monopolizacja takiej nazwy nie jest możliwa, zatem rejestrując logo nie zdobędziesz ochrony na nazwę niedystynktywną.
W jakich sytuacjach rejestracja logo chroni również nazwę firmy?
Zapewne zastanawiasz się teraz kiedy rejestracja logo ochroni także nazwę twojej firmy. W sytuacji kiedy masz pewność, że znak w formie słownej także mógłby być zarejestrowany.
Dobrym pomysłem jest rejestracja zarówno znaku towarowego w formie słownej jak i w formie słowno-graficznej. Jeśli twoja nazwa jest oryginalna, to rejestracja takiego znaku jest jak najbardziej możliwa. Zablokujesz tym samym działania konkurencji, która nie będzie mogła już powołać się na argument, iż ochronie podlega jedynie grafika.
Coraz więcej znanych, dużych firm wybiera właśnie tą drogę. Wiąże się ona oczywiście z większymi kosztami, jednakże profity jakie uzyskasz są tego warte. Obie formy znaków towarowych uzupełniają się nawzajem - otrzymujesz więc pełną ochronę.
Może cię także zainteresować rejestracja znaku niekonwencjonalnego np. znaku przestrzennego (takiego jak chociażby słynna butelka Coca-coli). Jednak przed podjęciem decyzji skorzystaj z porady rzecznika patentowego. Zwiększysz dzięki niemu swoje szanse na otrzymanie pozytywnej decyzji
Czy rejestrując logo zabezpieczę nazwę firmy? Podsumowanie
Rejestrując swoje logo najczęściej zabezpieczasz jedynie szatę graficzną, a nie nazwę.
Pamiętaj, że ochrona prawna zawsze dotyczy głównie elementów odróżniających twojego znaku towarowego. Jeśli nacisk kładziesz na fantazyjną grafikę to ona będzie podlegała ochronie. Nazwa zaś będzie chroniona w sytuacji, gdy elementem odróżniającym jest brzmienie nazwy. Zawsze możesz rozważyć również rejestrację obu form znaków towarowych. No i oczywiście możesz skorzystać z pomocy doświadczonego rzecznika patentowego.
Artykuł partnerski.
